Ultimo aggiornamento: 27 aprile 2021
Monumentalnych rozmiarów zbiór artykulów autorstwa ponad 60 wybitnych polskich i zagranicznych (z Niemiec, Słowacji, Ukrainy, Litwy) badaczy dziejów średniowiecznych i nowozytnych – historyków i historyków sztuki. Zagadnienia, wokół których zostały uporzadkowane poszczególne grupy artykulów nawiazuja w znacznej mierze do zainteresowan badawczych Janusza Kurtyki, tragicznie zmarlego, wybitnego polskiego mediewisty, któremu zdecydowano się dedykować te publikacje. Artykuly przyblizają zasadniczej wagi problemy spoleczne i polityczne polskiego średniowiecza i wczesnej epoki nowożytnej, koncentrując się wokól nastepujacych zagadnien: Ludzie, rodziny, rody; Topory i Teczynscy; Wspólnoty szlacheckie; Osadnictwo i gospodarka; Świat polityki i wladzy; Kultura codzienna i ksiazkowa; Zródla. Niezwykle bogata tematycznie kolekcja przybliza m.in. nieznane dotad dzieje calych rodów rycerskich i konkretnych ich przedstawicieli; symbolike wladzy w okresie wczesnopiastowskim, temat elity politycznej państwa polskiego, genezę fundamentalnych instytucji ustrojowych (np. nowatorski tekst cofający date pojawienia się dwuizbowego sejmu o trzy dekady wczesniej niz przyjmowano dotad, a wiec az do roku 1468); ale też szeroko rozumiane zagadnienie mentalności średniowiecznej. Wsród poruszanych treści jest także problem przemian osadniczych, geneży kluczy szlacheckich czy kwestia tzw. miast podwójnych. Publikacja gromadzi teksty w języku polskim oraz w językach niemieckim i słowackim. Są to zarówno studia analityczne, jak i krytyczne edycje zródlowe. Lacznie w obu tomach zamieszczonych zostało 100 barwnych i czarno-białych fotografii zabytków sztuki oraz map i rycin. Lekture dopelniają tablice genealogiczne, schematy i rozbudowane tabele.